Sangueiroun
Arum italicum
Araceae
Àutri noum : Figueiroun, Rasin-de-serp, Caulet-de-serp, Erbo-dragouno, Erbo-di-porc.
Noms en français : Arum d'Italie, Gouet d'Italie.
Descripcioun :Lou sanguieroun es uno planto poulideto bèn couneigudo que trachis dins li relarg proche d'aigo. Se recounèis à si fueio sagitado, sa flour en espato e pièi à si fru roujo. Coume l'avié vist Lamarck (1778), en caufant e en largant d'oudour que pudisson, la flour vai veni de pichòti mousco (Psychoda) que la poulinison.
Usanço :La planto caup d'alcalouïde, d'ossalate de caucion e mant'un pouisoun subretout li fueio e li fru. Pamens lou tubercule, riche en amidoun, es esta manja cue dóu tèms di carestié. Pèr acò, lou faire bèn couire e chanja l'aigo mant'un cop. Sarié vertuouso pèr li póumoun e contro li moureno e lou mau d'os (Turquìo).
Port : Erbo
Taio : 20 à 70 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Arum
Famiho : Araceae
Ordre : Alismatales
Coulour de la flour :
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 5 à 8 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Abriéu à mai
Liò : Ribiero
- Prado umido
- Ermas
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Eurimediterrano
Ref. sc. : Arum italicum Mill., 1768
Centaurèio(-poulideto)
Centaurium pulchellum
Gentianaceae
Nom en français : Petite-centaurée délicate.
Descripcioun :Aquelo centaurèio pulèu pichoto (3-20 cm) trachis en ribo de ribiero e dins li prado umido. Es uno planto de l'an que fai pas uno grosso rouseto de fueio. Pèr la destria de Centaurium tenuiflorum, fau counta lou noumbre d'entre-nous que i'a de la baso i proumièri flour. Aqui n'i'a, à pau près, entre 1 à 5, e mai de 5 encò Centaurium tenuiflorum. E peréu li pecout di flour podon èstre eici bèn mai long (fin qu'à 12 mm -fotò-). Coumpara emé la Centaurèio-di-pichòti-flour.
Usanço :Sèmblo qu'a li mémi usanço que l'erbo-di-fèbre.
Port : Erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Centaurium
Famiho : Gentianaceae
Ordre : Gentianales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Liò : Prado umido
- Ribiero
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Centaurium pulchellum (Sw.) Druce, 1898